ข้อน่าคิดมีอยู่ประการหนึ่งคือ ปัจจุบันนี้ นักประวัติศาสตร์และนักมานุษยชาติวิทยาทั่วไป กําลังสงสัยอยู่ว่าอาณาจักรน่านเจ้าจะมิใช่อาณาจักรของประชาชนไทย!
ต่อมที่สร้างและขับน้ำย่อยอาหารและสร้างฮอร์โมนอินซูลินและกลูคากอน จีน: จีนกลาง: 胰腺 (zh) ( yíxiàn) อังกฤษ: pancreas (แพงเครียซ)
กําเนิดของระบบศักดินา ในประเทศไทย ระบบศักดินาของไทยจะเริ่มต้นขึ้นในสมัยใดแน่ เป็นสิ่งที่ยังอยู่ในความมืดมนทั้งนี้ เพราะเอกสารทางประวัติศาสตร์ที่มีอายุเหนือ ยุคสุโขทัย (ราว พ. ศ. ๑๘๐๐) ขึ้นไปเราไม่มีเลย แม้ในสมัยสุโขทัยเองก็มีเพียงเอกสารตกทอดมาเป็นหลักฐานทางประวัติความเคลื่อนไหวของประชาชนน้อยเต็มที เอกสารประเภทศิลาจารึกครั้งสุโขทัยส่วนมากก็ว่าด้วยเรื่องราวของกษัตริย์หรือไม่ก็เรื่องการสร้างวัดสร้างวาแทบทั้งสิ้น อย่างไรก็ดีมีนักศึกษาบางท่านเชื่อว่าศักดินาของไทยได้ปรากฏมาแล้วตั้งแต่สมัย น่านเจ้า (ราว พ. ๑๒๐๐-๑๔๐๐) ๒๐ ทั้งนี้ก็เพราะมีจดหมายเหตุของจีนบันทึกไว้ว่า กษัตริย์ น่านเจ้าประทานที่นาให้แก่ขุนนางผู้ใหญ่คนละ ๔๐ ส้อง ๒๑ ขุนนางชั้นรองคนละ ๓๐ ส้อง ส่วนขุนนางผู้น้อยก็ได้รับพระราชทานที่ดินขนาดเล็กลดหลั่นกันลงมาตามลําดับ ลักษณะการผลิตโดยทั่วไป รัฐแบ่งที่นาให้ประชาชนทํา เมื่อทําได้ก็ต้องแบ่งผลิตผลคือข้าวส่งให้แก่เจ้าแผ่นดินเป็นค่านา อัตราอากรค่านาก็คือ คนหนึ่งๆ ต้องส่งข้าวให้กษัตริย์เป็น จํานวน ๒ เต๋า (ถัง) ต่อปี ๒๒ ความสัมพันธ์ในการผลิตที่ขูดรีดโดยผ่านที่ดินเป็นสื่อกลางเช่นนี้ เป็นความสัมพันธ์ในการผลิตของระบบศักดินาโดยตรง แต่!